Day: 9 Jul 2017

เทียนพรรษา อุบลราชธานี

9 กรกฎาคม 2560 เป็นวันเข้าพรรษา งานแห่เทียนพรรษาเป็นงานใหญ่ประจำจังหวัดอุบลราชธานี  ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวขนาดว่ามีอัฒจันทร์ให้นั่งชมสำหรับคนที่อยากดูของจริงมากกว่าการถ่ายทอดสดหรือดูแห้งผ่านยูทูบ งานนี้ทำให้เงินจากการท่องเที่ยวเดินสะพัดในจังหวัด  ในอีกด้านหนึ่งงานนี้ใช้เงินอย่างเดียวเนรมิตไม่ได้ เป็นชาวบ้าน วัด โรงเรียน ที่ร่วมใจกันเป็นสถานที่ ฝีมือ กำลังคน ที่ทำให้ต้นเทียนอันงดงามนับสิบๆ ต้นสำเร็จได้ เทียนที่ใช้แห่ปีที่แล้วถ่ายเมื่อมีนาคมปีนี้ กับที่นำมาสร้างใหม่สำหรับพรรษานี้ วัดสระบัว   เจตนาของการไปอุบลราชธานีในครั้งนี้คือไปดูเขาทำเทียนพรรษา แต่ได้มามากกว่านั้น เพราะ * ได้มีโอกาสหล่อเทียนในวัดเล็กนอกเมือง และได้ร่วมในกระบวนการแต่งต้นเทียนทั้งเทียนเล็กในหมู่บ้าน และเทียนใหญ่ที่จะแห่โชว์    นายช่างบอกว่า “ติดไม่สวยไม่เป็นไรครับ เดี๋ยวผมแต่งเติม”  วัดสระประสานสุข   คลึงเทียนขี้ผึ้งให้บางจนแสงส่องทะลุได้ นำมาตัดด้วยทองเหลืองปลายแหลมแบน จิ้มไปในเนื้อมะพร้าวเป็นครั้งคราวเพื่อให้ปลายทองเหลืองติดน้ำมัน จะได้ตัดลายได้ง่ายขึ้น วัดป่าใหญ่   นายช่างคนนี้บอกว่า  “ทุกชิ้นที่ทำผมใช้หมดครับ ไม่มีทิ้ง”  ถ้าอยู่ดูแห่ในวันจริงคงอดนึกครึ้มใจไม่ได้ว่า เรามีส่วนช่วยนะ แม้จะเป็นลายกนกเล็กๆ เพียง ๑ -๒ ลาย แต่ลายเล็กๆ ทั้งหมดรวมกันไม่ใช่หรือสร้างภาพใหญ่ * ได้เห็นความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจของผู้คน ช่างประติมากรรมลงมือแกะ นักเรียนหมุนเวียนกันมาช่วยพิมพ์ขี้ผึ้ง ตัดขี้ผึ้งตามแบบพิมพ์ และลงมือช่วยประดับต้นเทียนโดยมีช่างใหญ่เป็นผู้กำกับ  นับเป็นการถ่ายทอดงานฝีมือจากรุ่นสู่รุ่น และเป็นการทำด้วยใจ ไม่ได้คะแนนสอบ หรือเบี้ยเลี้ยงเงินรางวัล * นักเรียนอีกส่วนหนึ่งกำลังแกะแผ่นกระดานขี้ผึ้งเป็นภาพตามที่ได้รับโจทย์มา โจทย์เป็นชาติต่างๆ ในทศชาติชาดก หรือมหาชาติกัณฑ์ต่างๆ  ช่วยเสริมการเรียนรู้พระพุทธศาสนาและงานฝีมือ แถมจินตนาการ * ทั้งเมืองออกมาร่วมงานประเพณีครั้งนี้  ในหมู่บ้านเจ้าหน้าที่ของ อบต. และผู้คนทั้งเด็กและผู้ใหญ่กระตือรือล้นตระเตรียมงาน และยินดีต้อนรับให้ความรู้กับผู้มาเยือนด้วยน้ำใจใสงามแบบไทยๆ ที่ใครมาถึงเรือนชานก็ต้อนรับ ส่วนในเมืองนักเรียนนักศึกษาเดินกันขวักไขว่ สาละวนกับการเตรียมงาน นักดนตรีซ้อมเพลง ผู้รำซ้อมกันกลางถนน พอฝนตกบางกลุ่มแยกย้ายกันกลับ อีกบางคนมาซ้อมในที่มุงบังของเวทีข้างทาง นักเรียน รด. ยืนยามเฝ้าเทียนพระราชทาน  ดูเหมือนไม่มีใครรู้สึกว่าถูกบังคับให้มา เป็นอารมณ์และบรรยากาศที่น่าถนอมไว้ตลอดไป   ใน ๓ วันที่กลางเมืองอุบลราชธานี พวกเราท่ีไปอุบลฯ ก่อนเข้าพรรษาคราวนี้ได้ซึมซับบรรยากาศนี้ไว้เต็มที่ เผื่อไว้สำหรับวันเวลาที่สิ่งเหล่านี้อาจจะเลือนหายไป มีข้อเสนอแนะเพิ่มเติมขอฝากไปกับลมฟ้าอากาศ ณ ที่นี้ด้วยว่า ๑. นักเรียนน่าจะได้พัฒนาฝีมือเพื่อการประกวดด้วย เช่น มีการสอนหรือให้ทำเวิร์คช็อปก่อนประกวด กระทั่งผู้ใหญ่ ถ้ามีการสอนทฤษฎีว่าด้วยการวางองค์ประกอบ ฯลฯ ให้บ้าง งานอาจจะหลากหลายขึ้นในแง่ composition และแหวกกรอบ เปิดจินตนาการได้มากกว่านี้ถ้ามีสุนทรียสนทนาระหว่างกัน  และเปิดประเภทการประกวดให้หลากหลายขึ้น เพื่อให้ผู้ส่งผลงานคิดทะลุกรอบได้ (อย่างคนมีพื้นฐานแน่นพอประมาณ) ก็จะสมกับที่จะเป็นประเทศไทยเมืองสร้างสรรค์    ๒.  float ที่เข้าประกวดยิ่งใหญ่อลังการ แต่จะทำอย่างไรดีให้ float ขนาดเล็กๆ รูปทรงแปลกตาและแตกต่าง  หรือวัดเล็กชุมชนเล็กที่เงินไม่หนาได้มีโอกาสแสดงตัวด้วย (แต่ต้องระวังไม่ให้กลายเป็นดูดงานฝีมือเข้า อ เมืองหมด และการแห่รอบหมู่บ้านในชุมชนเองหาย สื่ออิเล็กทรอนิกส์เข้ามามีบทบาทตรงนี้ได้ไหม เพื่อรักษาจิตวิญญาณในชุมชนเอาไว้)   ภาพรวมของงานจะวิจิตรยิ่งขึ้น ผู้คนได้เห็นว่างานนี้ไม่ใช่ของคนเมือง วัดใหญ่ และอำเภอเมืองเท่านั้น ๓. ส่วนราชการน่าจะเปิดมุมใหม่ของการประชาสัมพันธ์ เพื่อดึงนักท่องเที่ยวมาเป็นผู้ร่วมงานบุญด้วย (ทั้งการแต่งกายแบบไทย การเข้าร่วมทำเทียนในขั้นตอนต่างๆ ร่วมกับชาวบ้านและชาวเมืองที่ต่างก็แวะเวียนเข้ามาช่วยงาน)  ทำให้งานท่องเที่ยวยืดออกไปได้เกือบ ๑ เดือนก่อนวันเข้าพรรษา และกระจายออกไปหลายอำเภอและตำบล  แทนการประชาสัมพันธ์ให้เป็นผู้ชมงานที่สำเร็จรูปแล้วซึ่งเกิดขึ้นเพียงวันเดียวเท่านั้นในอำเภอเมือง  ขอชวนกันตรงนี้เลยค่ะว่า ให้วางแผนการท่องเที่ยวแบบเป็นผู้ร่วมงานบุญ ไปตามวัดต่างๆ  ไปช่วยหล่อเทียน ไปช่วยตัดขี้ผึ้งที่พิมพ์ออกมาแล้วสำหรับประดับต้นเทียนประเภทติดพิมพ์ ฯลฯ เท่าที่ช่วยกันได้  ทุกท่านจะได้สัมผัสวิถีชีวิตที่รังสรรค์เทียนขึ้นมาก่อนจะนำออกมาแห่ในวันสุดท้าย  แทนการไปแออัดรอชมขบวนแห่งริมถนนเพียงอย่างเดียว ไหนๆ  participative tourism ก็กำลังเริ่มเป็นเทรนด์ เราไม่ต้องรอหรอกค่ะ สิ่งนี้อยู่ในวิถีชีวิตไทยๆ ของเราอยู่แล้ว จดจองเวลาช่วงก่อนเทศกาลเข้าพรรษาปีหน้าไว้ตั้งแต่เดี๋ยวนี้ดีไหมคะ นวพร เรืองสกุล  วันเข้าพรรษา 9 กรกฎาคม 2560